น้ำเคลือบเซรามิค

ผลิตภัณฑ์เซรามิคโดยเฉพาะที่เป็นผลิตภัณฑ์เครื่องปั้นดินเผาโดยทั่วไปทั้งประเภทที่ใช้ใส่อาหารเครื่องครัว เครื่องสุขภัณฑ์ ฯลญ ส่วนประกอบสำคัญที่ทำให้ผลิตภัณฑ์เหล่านี้มีความคงทนแข็งแกร่งสวยงาม มีคุณค่าเหมาะสมกับการใช้งานนั้นจะต้องผ่านการเคลือบ

          โดยเครื่องปั้นดินเผาแต่ดั้งเดิมนั้นไม่มีการเคลือบ จะมีแต่ตัวเนื้อดินปั้นหรือมีการตกแต่งด้วยวิธีการเขียนสีต่างๆ ต่อมาจึงมีการพัฒนาเป็นเคลือบด้วยน้ำมัน โดยการนำน้ำดินสีมาทาหรือชุบทับเนื้อดิน สำหรับในประเทศไทยอาจกล่าวได้ว่า ผลิตภัณฑ์เซรามิคที่เป็นผลิตภัณฑ์เครื่องปั้นดินเผาสมัยลพบุรีนั้น เป็นระยะแรกของการทำเครื่องปั้นดินเผาชนิดใช้เคลือบ ปัจจุบันแม้ว่ายังมีการทำน้ำเคลือบด้วยวัตถุดิบและวิธีการแบบดั้งเดิมอยู่เป็นบางส่วน แต่ส่วนมากก็ได้มีการศึกษาค้นคว้าทดลองโดยใช้หลักการทางวิทยาศาสตร์ เพื่อให้ได้ผลที่แน่นอนเหมาะสมต่อผลิตภัณฑ์การนำไปใช้ ตลอดจนการใช้เทคโนโลยีการผลิตสมัยใหม่

น้ำเคลือบ คือ สารประกอบอย่างหนึ่งซึ่งประกอบด้วยสารประกอบพวกกรด ด่าง และกลาง ผสมกันตามสูตรส่วนผสมแล้วนำมาเคลือบลงบนผลิตภัณฑ์ที่ทำจากดินแล้วนำไปเผาให้ได้รับความร้อนจนถึงอุณหภูมิที่กำหนดไว้จะเกิดปฏิกิริยาทางเคมีระหว่างพวกกรด ด่าง และกลางกลายเป็นสารประกอบเชิงซ้อนของอะลูมิโน ซิลิเกต ที่มีลักษณะหลอมตัวจนกลายเป็นแก้วเกาะติดอยู่บนผิวผลิตภัณฑ์

วัตถุประสงค์ของการเคลือบผลิตภัณฑ์เซรามิค

            การเคลือบผลิตภัณฑ์เซรามิคที่เป็นผลิตภัณฑ์เครื่องปั้นดินเผาสำหรับเพื่อประโยชน์ใช้สอยและเพื่อคุณค่าทางด้านความงาม โดยทั่วไปจะต้องคำนึงถึงความเหมาะสมกับการนำไปใช้งานของผลิตภัณฑ์แต่ละชนิด เพราะการเคลือบนั้นทำให้ผลิตภัณฑ์มีคุณสมบัติที่ดีขึ้น ทั้งเป็นการเพิ่มประโยชน์การใช้งาน เพื่อให้ได้ตามวัตถุประสงค์ที่สำคัญ ดังนี้

            1. เพื่อช่วยลดความพรุนตัว ซึ่งมีอยู่ในเนื้อผลิตภัณฑ์ ทำให้ก๊าซและของเหลวซึมผ่านไม่ได้ เนื่องจากเคลือบมีลักษณะคล้ายแก้ว ไม่มีช่องว่างให้ก๊าซและของเหลวซึมผ่านได้ ถึงแม้ว่าผลิตภัณฑ์ที่นำมาเคลือบนั้นจะมีความพรุนตัวอยู่ก็ตาม

            2. เพื่อช่วยเพิ่มความแข็งแรงให้แก่เนื้อผลิตภัณฑ์ เนื่องจากเคลือบมีความแข็งแกร่งกว่าเนื้อดินที่เผาแล้ว

            3. เพื่อเพิ่มความคงทนต่อการขีดข่วนและต่อการกัดกร่อนของสารเคมี เนื่องจากเคลือบมีความแข็งแกร่งกว่าเนื้อดินเผา และไม่มีความพรุนตัว สารเคมีจึงดูดซึมเข้าไปกัดกร่อนได้ยาก ยกเว้นกรดกัดแก้ว

            4. เพื่อให้ได้ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดได้ง่าย เพราะเมื่อผลิตภัณฑ์ที่เคลือบแล้วจะมีผิวมันเรียบ ทำให้สิ่งสกปรกหรือไขมันไม่สามารถซึมผ่านผิวเคลือบเข้าไปเกาะเนื้อผลิตภัณฑ์ข้างในได้ ทำให้สะดวกต่อการล้างเช็ด

5. เพื่อให้ผลิตภัณฑ์มีความสวยงาม มีสีสัน มีคุณค่าเพิ่มขึ้น เนื่องจากเคลือบแต่ละประเภทที่เลือกใช้มีคุณลักษณะและผลต่างๆ ที่เกิดขึ้น เช่น มีผิวเป็นมันวาว ใส ทึบ ด้าน และมีดอกจุด อันจะเป็นผลต่อการดึงดูดความสนใจและน่าใช้สอยมากกว่าแบบไม่เคลือบ

โดย...ผู้ช่วยศาสตราจารย์สมศักดิ์ ชวาลาวัณย์

>> ขอบคุณรูปภาพจากอินเตอร์เนต