เปิดโลกการ์ตูนเซรามิค

“โครงการมหาวิทยาลัยเด็ก ประเทศไทย ( Thailand Children’s University )” เกิดขึ้นจากแนวพระราชดำริในสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ภายหลังเสด็จพระราชดำเนินเยี่ยมชมโครงการมหาวิทยาลัยเด็ก ณ Shanghai Institutes for Biological Sciences เมืองเซี่ยงไฮ้ สาธารณรัฐประชาชนจีน เมื่อวันที่ 21 กรกฎาคม 2553 พระองค์ทรงทราบว่าโครงการดังกล่าวเป็นโครงการที่ได้รับผลสำเร็จอย่างมาก และได้รับการตอบรับที่ดีจากนักเรียนที่มาเข้าร่วมโครงการ จึงมีพระราชดำริในการจัดตั้งโครงการดังกล่าวขึ้นในประเทศไทย โดยมีหน่วยงานที่เกี่ยวข้องทางด้านวิชาการ และการเรียนการสอนทางวิทยาศาสตร์ร่วมขับเคลื่อน ได้แก่ สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.) สำนักงานคณะกรรมการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) มหาวิทยาลัยเครือข่าย กระทรวงศึกษาธิการ และองค์กรความร่วมมือแลกเปลี่ยนทางวิชาการแห่งสหพันธ์รัฐเยอรมนี (DAAD)

            ทั้งนี้ รูปแบบการเรียนการสอนของโครงการ จะเป็นการนำต้นแบบโครงการมหาวิทยาลัยเด็กจากมหาวิทยาลัยบีเลเฟล สหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนีซึ่งจัดตั้งขึ้นในปี 2547 โดย ศาสตราจารย์ ดร.Katharina KOhsehoinghaus ผู้ออกแบบห้องปฏิบัติการทอยโทแลปมาประยุกต์ใช้ มีวัตถุประสงค์เพื่อส่งเสริมให้นักเรียนระดับชั้นประถมศึกษาถึงมัธยมศึกษาตอนต้น ได้ร่วมกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ที่หลากหลาย โดยผู้เชี่ยวชาญ นักวิจัย และพี่เลี้ยงนักศึกษาระดับปริญญาตรี โท และเอก คอยดูแลให้คำแนะนำในการทำกิจกรรมวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี การดำเนินงานที่ผ่านมาประสบความสำเร็จอย่างมากในการส่งเสริมให้เด็กและเยาวชนได้รับแรงบันดาลใจ และมีทัศนคติที่ดีในการทำการทดลองที่สนุก เกิดการพัฒนาศักยภาพการเรียนรู้ และต่อมาได้มีการขยายผลไปยังประเทศต่างๆ อาทิ สาธารณรัฐประชาชนจีน สาธารณรัฐอาหรับอียิปต์ เป็นต้น

            งานเปิดโลกการ์ตูนเซรามิค ภาควิชาวัสดุศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เป็นส่วนหนึ่งของ “โครงการมหาวิทยาลัยเด็ก ประเทศไทย ( Thailand Children’s University )” ที่ได้จัดขึ้นเมื่อวันที่ 23 มกราคม 2558 ณ ชั้น 15 อาคารมหาวชิรุณหิศ เด็กๆ ที่เข้าร่วมกิจกรรมเป็นระดับชั้น ป.4-ป.6 จากโรงเรียนในชุมชนแวดล้อมจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้เรียนรู้กิจกรรมากมาย อาทิเช่น การสอนทำตุ๊กตาเซรามิค มาดูกันว่าพี่ๆ จะสอนน้องๆ ในแบบฉบับของเด็กๆ กันอย่างไร

“เซรามิค” คืออะไร??

          เซรามิค คือ วัสดุที่มนุษย์ทำขึ้นมาโดยนำ ดิน หิน ทรายและแร่ต่างๆ มาผสมกัน แล้วนำไปเผาจนเกิดความแข็งแรง น้องๆ รู้หรือไม่ว่าเซรามิกนั้น ไม่ได้มีแค่จาน ชาม แก้วเซรามิค กระเบื้อง สุขภัณฑ์ เท่านั้น แต่คำว่าเซรามิก ยังรวมไปถึง แก้ว กระจก อิฐบล็อก กระเบื้องหลังคา หลอดไฟ ตุ๊กตาปูนปลาสเตอร์ ปูนซีเมนต์ คอนกรีต กระถางต้นไม้ แผ่นรองวงจรไฟฟ้า ปืนจุดเตาแก๊ส ฟันปลอม กระดูกเทียม เกราะกันกระสุน ส่วนประกอบของยานอวกาศและอื่นๆ อีกมากมายรอบตัวเรา

วัตถุดิบหลักที่นำมาทำเซรามิค

          ทราย ดิน แร่หินฟันม้า

ข้อดีของวัสดุเซรามิก

-สวยงาม ความแข็งแรง และความแข็งแรงสูง

-ทนทานต่อสารเคมีได้ดีกว่าโลหะและพอลิเมอร์

-เป็นฉนวนความร้อนและฉนวนไฟฟ้า (ในบางชนิด)

ข้อเสียของวัสดุเซรามิก

            -เปราะ แตกง่าย

-มีความยืดหยุ่นตัวต่ำจึงไม่สามารถยืดได้เหมือนพวกยาง พลาสติก ที่เป็นพอลิเมอร์

อุปกรณ์

-แม่พิมพ์ปูนปลาสเตอร์

-เนื้อดินเซรามิก

-น้ำ

-สารเคมีช่วยกระจายตัวของน้ำดิน

-สีตกแต่ง

-สีเคลือบใส

ขั้นตอนการผลิต

          ตุ๊กตาเซรามิกเริ่มจากการนำดินมาผสมให้เข้ากันแล้วนำไปหล่อลงในแม่พิมพ์ปูนปลาสเตอร์ที่เราต้องการทิ้งไว้ให้แห้ง และนำออกจากแม่พิมพ์ หลังจากแกะชิ้นงานออกจากแม่พิมพ์แล้ว ตั้งทิ้งไว้ให้แห้งแล้วน้ำไปอบไล่น้ำออกเพื่อเพิ่มความแข็งแรง และลดความเสี่ยงที่จะทำให้เกิดการแตกร้าว ต่อจากนั้นนำไปเผาที่อุณหภูมิ 1,050 องศาเซลเซียส ขั้นตอนนี้จะทำให้วัตถุดิบในเนื้อดินเกิดการสลายตัวระหว่างการเผาเนื้อดินเกิดการเปลี่ยนโครงสร้าง และเกิดโครงสร้างใหม่ที่เป็นเซรามิก ที่มีความแข็งแรงเพิ่มขึ้น เนื้อเซรามิกที่สุกตัวแล้วจะมีเนื้อแน่นเคาะแล้วมีเสียงดังกังวาน เนื่องจากการสุกตัวจนเป็นเนื้อแก้ว และไม่เสียรูปร่างเมื่อโดนความชื้นหรือน้ำ หลังจากนั้นนำมาตกแต่งด้วยสีเซรามิกที่เราต้องการ สีเซรามิก คือสีที่ทำมาจากโลหะไอออนแต่ละชนิดจะให้สีที่แตกต่างกัน เมื่อตกแต่งเสร็จแล้วก็นำไปเคลือบด้วยเคลือบใส จะทำให้เกิดความแวววาวมีลักษณะคล้ายแก้วใสๆ เคลือบอยู่บนชิ้นงาน ขั้นตอนสุดท้ายคือนำไปเผาอีกรอบเพื่อให้เคลือบติดคงทนอยู่บนชิ้นงาน สีสันสดในตามลวดลายที่ตกแต่งไว้

>>> ขอบคุณรูปภาพจากอินเตอร์เนต